Działania WRD

Bezpieczne wakacje

Data publikacji 19.06.2020

Letnie miesiące to nie tylko czas relaksu i swobody dla dzieci i młodzieży, ale to także okres dodatkowych zagrożeń oraz niebezpieczeństw. Jednym z obszarów niebezpiecznych jest przestrzeń związana z ruchem drogowym. Dlatego też rodzice i opiekunowie prawni powinni pamiętać, że ciąży na nich obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa małoletnim.

Oto wybrane przepisy prawne w tym zakresie.

Kodeks wykroczeń

Art. 89

Kto mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7, dopuszcza do przebywania małoletniego na drodze publicznej lub na torach pojazdu szynowego, podlega karze grzywny lub karze nagany.

Art.106

Zgodnie z art. 106 KW kto, mając obowiązek opieki lub nadzoru nad małoletnim do lat 7 albo nad inna osobą niezdolną rozpoznać lub obronić się przed niebezpieczeństwem, dopuszcza do jej przebywania w okolicznościach  niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, podlega karze grzywny albo karze nagany. Osoba będzie karana za wykroczenie, nawet wtedy gdy ujemne skutki zdarzenia nie nastąpiły. Osobą ponosząca odpowiedzialność na podstawie tego przepisu może być tylko osoba na której ciążył obowiązek opieki lub nadzoru nad osobą małoletnią lub nieporadną. Mandat może grozić za pozostawienie dziecka przez rodzica na parkingu przez sklepem w zamkniętym samochodzie w sytuacji, gdy jest upał lub duży mróz i mogłoby to zagrozić życiu dziecka. Kodeks karny przewiduje również kwalifikowany typ tego przestępstwa, którego istota wynika ze szczególnego stosunku sprawcy wobec osoby narażonej, a mianowicie obowiązku opieki nad nią… Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 – przestępstwo z art.160 kk.

Ponadto prawo polskie uznaje małoletniego, który nie ukończył 13 lat za osobę nie mającą rozeznania. Konsekwencją tego jest wyłączenie odpowiedzialności takiego małoletniego za szkodę, która wyrządził przez swój czyn (wyjątek od tej zasady , przewidziany jest w art. 428 k.c.). Za szkodę, która wyrządził małoletni przed osiągnięciem trzynastego roku życia odpowiada ten, kto nad nim w chwili wyrządzenia szkody sprawował nadzór. Sprawujący nadzór nad małoletnim odpowiada za wyrządzoną przez niego szkodę w razie spełnienia przesłanek określonych przepisem  art. 427 k.c.

Art. 43 Prawo o ruchu drogowym

  • Dziecko w wieku do lat 7 może korzystać z drogi tylko pod opieką osoby, która osiągnęła wiek co najmniej 10 lat. Nie dotyczy to strefy zamieszkania.
  • Dzieci i młodzież (zresztą tak jak i dorośli) mają obowiązek poruszając się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym używać elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu.

Art. 96 § 1 kw – udostępnianie pojazdu osobie nie posiadającej uprawnień do kierowania

Właściciel, posiadacz, użytkownik lub prowadzący pojazd, który na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu dopuszcza:

2) do prowadzenia pojazdu osobę niemającą wymaganych uprawnień, podlega karze grzywny w wysokości 300 zł.

Dziecko na rowerze

Dziecko w wieku do 10 lat poruszające się na rowerze to z definicji, jaka znajduje się w kodeksie drogowym, pieszy. Może więc poruszać się po chodniku i nie może po jezdni (chyba, że nie ma pobocza), ani też po ścieżce przeznaczonej wyłącznie do ruchu rowerów. W drugim z tych przypadków mandat może wynieść 50 zł.

Dorosły sprawujący opiekę nad takim dzieckiem ma prawo do jazdy po chodniku czy drodze dla pieszych, ale korzystając z tego przywileju, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. Innym przywilejem dorosłej osoby opiekującej się dzieckiem jest możliwość jazdy lewą stroną jezdni. Wynika to z faktu, że pieszym jest dziecko na rowerze, a pieszy porusza się zgodnie z przepisami lewą stroną.

Przewożenie dzieci na rowerze

Przepisy ruchu drogowego mówią, że: "Dziecko w wieku do 7 lat może być przewożone na rowerze, pod warunkiem że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę".

Wynika z tego, że dzieci starsze niż 7 lat na rowerze nie mogą być tak przewożone. Ponadto, zasady nieco się zmieniają dla dorosłego, ponieważ dziecko w foteliku rowerowym jest jedynie pasażerem rowerzysty, więc ten nie ma prawa poruszać się po chodniku na zasadach wspomnianych wcześniej. Istnieją od tego jednak wyjątki. Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jest dozwolone wyjątkowo, gdy:

  1. opiekuje się on osobą w wieku do lat 10 kierującą rowerem;
  2. szerokość chodnika wzdłuż drogi, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów;
  3. warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła), z zastrzeżeniem ust. 6.

Art. 33. Ust. 5 ustawy "Prawo o ruchu drogowym"

Podobne zasady obowiązują, gdy dziecko przewożone jest w przyczepce rowerowej. Przy czym warto pamiętać, że korzystanie z zaprzęgu roweru z przyczepką będzie znacznie bardziej kłopotliwe na chodniku ze względu na szerokość.

Dziecko w kasku czy bez?

Choć pojawiają się pomysły wprowadzenia przepisów, mających nałożyć obowiązek jazdy w kasku do 14 roku życia, obecnie takowych nie ma. Oznacza to tyle, że założenie kasku dziecku jest indywidualną sprawą każdego rodzica. Oczywiście policja rekomenduje jazdę w kasku. Warto podkreślić, że każdy producent przyczepki rowerowej również rekomenduje zakładanie przewożonym dzieciom kasku.

Co z kartą rowerową?

Karta rowerowa jest obowiązkowym dokumentem każdego dziecka powyżej 10 roku życia, które może samodzielnie korzystać z drogi publicznej. Egzamin na kartę rowerową polega na zdaniu części teoretycznej raz praktycznej (na placu). Karta rowerowa wydawana jest bezpłatnie i można ją zdobyć w szkole podstawowej.

Transport dzieci

Troska o pociechy powinna przekładać się również na kwestie związane z przewożeniem dzieci w samochodzie. Żeby uchronić je przed przykrymi, a czasem nawet tragicznymi skutkami nagłych manewrów (np. gwałtownego hamowania) czy kolizji, konieczne jest właściwe zabezpieczenie małoletniego podczas jazdy.

Zasady przewożenia dzieci w samochodzie są uregulowane w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z art. 39 ust. 3 wskazanej ustawy:

  1. Dziecko, które ma co najmniej 135 cm wzrostu, może być przewożone na tylnym siedzeniu bez fotelika, jeśli ze względu na masę i wzrost dziecka nie jest możliwe przewożenie go w foteliku. W takim wypadku zabezpieczeniem są tylne pasy bezpieczeństwa. Wynika to z art. 39 ust. 3b ustawy Prawo o Ruchu Drogowym.
  2. Jeżeli w samochodach osobowych oraz w samochodach typu N1 jest przewożona trójka dzieci, zezwala się na przewożenie dziecka, które ukończyło 3 lata, bez fotelika (z użyciem samych pasów bezpieczeństwa), jeśli pozostała dwójka dzieci siedzi w fotelikach i niemożliwe jest zamontowanie kolejnego. Uwaga: wtedy wszystkie dzieci muszą być przewożone na tylnym siedzeniu. Jest to jedyny przepis, który wprowadza kryterium wieku.

Inne urządzenia przytrzymujące dzieci w samochodzie to np. podkładki lub nosidełka. Używane urządzenie musi spełniać unijne warunki i być dostosowane do masy oraz wzrostu dziecka. Oczywiste jest, że ten sam model fotelika nie jest odpowiedni zarówno dla rocznego dziecka, jak i dla pięciolatka. Ważna jest również prawidłowa instalacja krzesełka, sam ustawodawca zwraca na to uwagę w art. 39 ust. 3a:

Foteliki bezpieczeństwa dla dziecka oraz inne urządzenia przytrzymujące dla dzieci są instalowane w pojeździe, zgodnie z zaleceniami producenta urządzenia, wskazującymi, w jaki sposób urządzenie może być bezpiecznie stosowane.

Kary za przewożenie dziecka bez fotelika

Osoby, które przewożą dzieci bez fotelika, nie tylko narażają dziecko na niebezpieczeństwo, ale również popełniają wykroczenie, za które grozi mandat w wysokości 150 zł.

Na taką samą karę są narażone osoby, które używają fotelików lub innych urządzeń przytrzymujących, jednak robią to niezgodnie z zasadami (tj. zaleceniami producenta).

Identycznym mandatem jest objęte również przewożenie dziecka w foteliku i tyłem do kierunku jazdy, jeśli fotelik montowany jest na przednim siedzeniu i nie została wyłączona poduszka powietrzna. Jest to niezwykle ważne! Poduszka powietrzna uruchamia się z ogromną siłą. W przypadku uderzenia w fotelik dziecko narażone jest na niebezpieczeństwo: rozległe obrażenia, a nawet śmierć. Z kolei zgodnie z unijnymi wytycznymi, a konkretnie z normą ECE 16, możemy przewozić dziecko w foteliku na przednim siedzeniu, jeśli samochód ma funkcję automatycznego wykrywania fotelika.

Czy dziecko może podróżować bez fotelika?

W ustawie Prawo o Ruchu Drogowym przewidziano kilka wyjątków, kiedy dziecko nie musi być przewożone w foteliku. Jak już wyżej wspomniano, dziecko, które ma co najmniej 135 cm wzrostu, może być przewożone bez fotelika na tylnym siedzeniu, jeśli ze względu na masę dziecka niemożliwe jest umieszczenie go w foteliku. Jeśli przewozisz trójkę dzieci i wszystkie podlegają pod obowiązek przewożenia w foteliku, to trzecie dziecko może być przewożone bez fotelika, jeśli równocześnie: niemożliwe jest zamontowanie trzeciego fotelika, a maluch skończył 3 lata.

Podlascy policjanci apelują do wszystkich rodziców i opiekunów prawnych najmłodszych mieszkańców województwa, by dołożyli wszelkich starań, aby letnie miesiące były dla dzieci bezpieczne i szczęśliwe. A to bardzo często zależy od postawy i rozwagi osób dorosłych.

Powrót na górę strony