Historia - Informacje - Policja Podlaska

Historia powstania
 

Powołanie w Polsce jednostek o charakterze antyterrorystycznym w strukturach Milicji Obywatelskiej nastąpiło w 1976 r. decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych. Utworzono wówczas Wydział Zabezpieczenia Stołecznego Urzędu Spraw Wewnętrznych. Dwa lata później w 1978 roku chcąc stworzyć w kraju sprawny system antyterrorystyczny powołano do życia kolejnych 7 jednostek w największych miastach wojewódzkich Polski, natomiast w roku 1980 dodatkowo utworzono jeszcze dwie jednostki w tym w Białymstoku. Obecny Samodzielny Pododdział Antyterrorystyczny Policji w Białymstoku swoją działalność rozpoczął jako drużyna specjalna przy Komendzie Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej w Białymstoku. W 1984 zawieszono jej funkcjonowanie, jednak rok później jednostka została reaktywowana, wówczas też zwiększyła się obsada etatowa oraz zmieniono nazwę na pluton specjalny, który wszedł w skład ówczesnego ZOMO. W tamtym okresie na terenie naszego kraju trudno było mówić o występowaniu zorganizowanych grup terrorystycznych, chociaż zagrożenie takie brano pod uwagę, to zadaniem plutonu specjalnego było przede wszystkim zwalczanie ataków terrorystycznych o podłożu kryminalnym, zatrzymywanie szczególnie niebezpiecznych zwłaszcza uzbrojonych przestępców, udział w akcjach ratowniczych podczas klęsk żywiołowych, poszukiwanie pod wodą zwłok oraz przedmiotów pochodzących z przestępstw, a także unieszkodliwianie ładunków wybuchowych. Z czasem zadania te rozszerzono o ochronę ważnych osobistości, obezwładnianie osób z zaburzeniami psychicznymi, konwojowanie niebezpiecznych przestępców, szczególnie cennych przedmiotów, itp.

Wraz ze zmianami społeczno-gospodarczymi, które rozpoczęły się w 1990 roku wzrosło zagrożenie nowymi rodzajami przestępczości, do której zwalczania nie były przygotowane dotychczas funkcjonujące jednostki policji i wojska. Dlatego też w 1990 roku pluton specjalny przekształcony został w Kompanię, z czym wiązało się zwiększenie ilości policjantów służących w tym pododdziale oraz stopniowe unowocześnienie posiadanego wyposażenia specjalistycznego, uzbrojenia i środków transportu. Rozpoczęła się również współpraca i wymiana doświadczeń z zagranicą, w ramach której część policjantów wzięła udział w specjalistycznych kursach antyterrorystycznych odbywających się w USA. Zmiany wyposażenia, profilu szkolenia, a także wiedza i umiejętności zdobyte podczas zagranicznych kursów antyterrorystycznych spowodowały znaczne podniesienie poziomu wyszkolenia oraz niezawodności działania policjantów Kompanii Antyterrorystycznej. W okresie tym w związku z lawinowo rosnącym zagrożeniem zamachami bombowymi w ramach kompanii AT rozbudowano drużyny pirotechniczne i utworzono z nich drużyny minersko-pirotechniczne.

W roku 2000 pododdział antyterrorystyczny został wyłączony ze struktur Oddziału Prewencji i obecnie funkcjonuje jako Samodzielny Pododdział Antyterrorystyczny Policji w Białymstoku. Policjanci SPAP w każdej chwili są w stanie skutecznie reagować na ewentualny zamach terrorystyczny, porwanie, czy inne niebezpieczne zdarzenia, których ofiarami mogą być niewinni, przypadkowi ludzie. Wykorzystywani są do przeprowadzania akcji o najwyższym stopniu ryzyka, do których należy przede wszystkim likwidacja zorganizowanych grup przestępczych o charakterze zbrojnym oraz ochrona świadków koronnych. Funkcjonariusze niosą również pomoc w trakcie klęsk i katastrof, a także uczestniczą w działaniach o charakterze prewencyjnym.

Kandydaci do służby w tym elitarnym pododdziale muszą się wyróżniać bardzo wysokim poziomem sprawności fizycznej, jak i specyficznymi cechami psychiki umożliwiającymi podejmowanie decyzji w ekstremalnie trudnych warunkach. Poprzez żmudne treningi policjanci Pododdziału Antyterrorystycznego do perfekcji mają opanowaną taktykę AT, strzelanie, nurkowanie, skoki spadochronowe, ratownictwo wysokościowe, ochronę osób oraz działania z materiałami i urządzeniami wybuchowymi.

SPAP w Białymstoku w swej historii poszczycić się może zajęciem w 1996r. podczas międzynarodowych zawodów AT 5 miejsca w klasyfikacji ogólnej oraz 3 miejsca w klasyfikacji etatowych PAT w kraju. Policjanci pododdziału wielokrotnie odnosili sukcesy w różnego rodzaju zawodach m.in. dwuboju składającym się ze skoków spadochronowych, jazdy na nartach, skokach spadochronowych na celność lądowania, zawodach strzeleckich i karate kyokushin. W 1992 i 1993r. policjanci pododdziału ustanawiali rekordy szybkości pokonania toru przeszkód na poligonie w Wędrzynie wśród etatowych PAT. W 1993 r. zajęli również 3 miejsce w zawodach strzeleckich w Wędrzynie wśród etatowych PAT.

Wielki przełom nastąpił w 2019 roku, kiedy to w strukturach Policji powołano służbę kontrterrorystyczną. Jej głównym zadaniem jest podejmowanie działań wobec sprawców,  także wobec osób przygotowujących lub pomagających w dokonaniu przestępstwa o charakterze terrorystycznym, w celu wyeliminowania bezpośredniego zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osób lub mienia przy wykorzystaniu specjalistycznych sił i środków oraz specjalistycznej taktyki działania. Samodzielny Pododdział Antyterrorystyczny Policji w Białymstoku, przekształcono wówczas w Samodzielny Pododdział Kontrterrorystyczny Policji, wchodzący w skład krajowego systemu kontrterrorystycznego.

Ważnym sukcesem funkcjonariuszy SPKP w Białymstoku było zwycięstwo w ogólnopolskich zawodach medycyny taktycznej jednostek specjalnych Paramedyk 2019.

Za swój profesjonalizm funkcjonariusze SPKP w Białymstoku niejednokrotnie wyróżniani byli przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Komendanta Głównego Policji oraz Komendanta Wojewódzkiego Policji w Białymstoku.